در سامانه اعتبار سنجی نمره اعتباری چگونه تعیین می شود ؟
نمره اعتباری چگونه تعیین می‌شود و چه عواملی بر آن تاثیر می‌گذارند؟
رتبه اعتباری و گزارش اعتباری می‌تواند توسط سازمان‌های مختلفی به دست آورده شود. به عنوان یک قانون کلی، فرض کنید که یک نهاد نیاز تجاری مشروع یا قانونی داشته باشد در این صورت می‌تواند با استعلام آنلاین پیشینه بانکی به میزان اعتبار شما دسترسی پیدا کند. یکی از این سازمان‌ها، بانک‌ها هستند. اگر حساب افتتاح کنید. بانک رتبه اعتباری شما را استعلام می‌نماید تا از میزان اعتبار شما آگاهی یابد. زیرا هر چه قدر اعتبار کمتری داشته باشید احتمال راکد بودن حساب و یا حواله چک با مبلغ بیش از موجودی حساب بیشتر است. همچنین هنگامی که وام دریافت می‌کنید وام‌دهندگان فعالیت شما را به دفاتر اعتبارسنجی گزارش می‌دهند و این اطلاعات به صورت گزارش اعتباری گردآوری می‌شوند. خواندن این گزارش‌ها زمان‌بر است و جزئیات مهم به آسانی از دست می‌رود. وام‌دهندگان می‌توانند برای ارزیابی نحوه بازپرداخت اقساط وام توسط متقاضیان، با استعلام آنلاین پیشینه بانکی قبل از معاملات که شامل تسهیلات، تعهدات و چک‌های برگشتی است و ملاحظه نمره اعتباری متقاضیان به یک ایده سریع و کلی از اعتبار متقاضی دست یابند. رتبه اعتباری همچنین می‌تواند برای متقاضیان وام سودمند باشد. زیرا وام‌دهندگان برای تعیین اعتبار متقاضی، کمتر از قضاوت ذهنی استفاده می‌نمایند زیرا نمره اعتباری بیشتر از آنچه که نیاز دارند را به آن‌ها می‌گوید.
انواع متفاوتی از نمره اعتباری در سامانه های اعتبار سنجی وجود دارد.اما رایج‌ترین نوع آن نمره فایکو Fico score است. این نمره اعتباری توسط Fico با نام کامل Fair Isaac Company توسعه یافته است. نمره FICO توسط اعتباردهندگان و وام‌دهندگان بسیاری به منظور تصمیم‌گیری درباره اعتبار متقاضیان به ویژه برای اخذ وام‌های با اهمیتی مانند مسکن و خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد.
فایکو در سال 1956 توسط مهندسی به نام بیل فیر Bill Fair و ریاضیدانی به نام ارل ایساک Earl Isaac بنیانگذاری شد و Fair Isaac Company نامگذاری شد. هدف اصلی آن بهبود تصمیمات کسب و کار با استفاده از داده‌های هوشمندانه بود. آن‌ها اولین سیستم نمره اعتباری خود را در سال 1958 توسعه دادند. در سال 1991، نمره‌های FICO در دسترس سه موسسه اعتبارسنجی قرار گرفت و در سال 1995نمره های FICO برای وام مسکن مورد استفاده قرار گرفت. در سال2009، کمپانی رسما نام برند و نشان سهام خود را به فایکو FICO تغییر داد.
نمره اعتباری و رتبه اعتباری
نمره اعتباریFico میزان بدهی و چگونگی نحوه بازپرداخت اقساط و به طور کلی پیشینه بانکی را بررسی می‌کند و نمرات آن در بازه 300 و 850 قرار می‌گیرد و به طورکلی، نمره‌های بالاتر از 700 خوب، نمره های بالاتر از 750 عالی، نمره‌های کمتر از 650 ضعیف و نمره کمتر از 600 بد در نظر گرفته می‌شود.. نکته مهم این است که وام‌دهندگان متفاوت استانداردهای متفاوتی دارند و به جزئیات متفاوتی از گزارش اعتباری شما دقت می‌نمایند. برای مثال نمره 676 ممکن است برای اخذ وام مسکن مناسب به نظر برسد اما در موارد دیگر موجب رد درخواست شما شود.
اعتبار سنجی فایکو از پنج بخش اصلی اطلاعات تشکیل شده است که عبارتند از:
- تاریخچه پرداخت: 35 درصد از نمره اعتباری را تشکیل می‌دهد. این اطلاعات در هنگام پاسخ به چند سوال ساده بدست می‌آید آیا صورتحساب‌های خود را به موقع پرداخت می‌کنید. اگر پرداخت‌های شما به تعویق افتاده آیا این تعویق 30، 60 یا بیشتر از 90 روز بوده است؟ آیا وام‌های غیر قابل پرداختی دارید؟ آیا سابقه ورشکستگی دارید؟. اگر پاسخ به این سوال‌ها مثبت باشد. تاثیر منفی بسیاری بر نمره اعتباری شما دارد.
- میزان بدهی: 30 درصد از امتیاز اعتباری را تشکیل می‌دهد و به مقدار بدهی شما بستگی دارد.
- مدت اعتبار: 15 درصد ازامتیاز اعتباری را تشکیل می‌دهد. چه مدت حساب بانکی دارید؟ هر چقدر سابقه استفاده شما از کارت‌های اعتباری بیشتر باشد از این بخش امتیاز بیشتری دریافت می‌نمایید.
- تعداد درخواست‌های اعتبار جدید: 10 درصد از نمره اعتباری را تشکیل می‌دهد. آیا اخیرا برای وام‌های متعدد درخواست داده اید؟ اگر مکررا درخواست وام دهید به عنوان ریسک در نظر گرفته می‌شوید و نمره اعتباری‌تان کاهش می‌یابد. زبرا ممکن است مشکلات جریان نقدی داشته باشید.
- انواع اعتبار: 10 درصد از نمره اعتباری را تشکیل می‌دهد. هر چقدر تعداد حساب‌های شما بیشتر و متفاوت‌تر باشد یا وام‌هایی در زمینه‌های متفاوتی مانند خودرو، مسکن و ... دریافت نمایید از این بخش امتیاز بیشتری کسب خواهید کرد و موجب افزایش اعتبار شما خواهد شد.
اندازه‌گیری دقیق میزان تاثیر هریک از این پنج بخش بر اعتبارسنجی شخص دشوار است. موسسات اعتبارسنجی برای تعیین نمره اعتباری از الگوریتم بسیار پیچیده‌ای که از ترکیب شاخص‌های بسیاری تشکیل شده است استفاده می‌نمایند. موسسات اعتبارسنجی سوابق پرداخت‌های معوق را برای هفت سال نگهداری می‌کنند. دو بخش تاریخچه پرداخت و میزان بدهی، نزدیک به دوسوم نمره شما را تشکیل می‌دهند. بنابراین بسیار مهم است که در این نواحی عملکرد خوبی داشته باشید. .
منابع: Thebalance