دیگر زمان آن گذشته که مشتریان بانک برای انجام هر فعالیت بانکی کوچکی مانند پرداخت قبوض و ... به بانک مراجعه و صفهای طویلی ایجاد و زمان و هزینه گزافی را صرف انجام فعالیتهای بانکی میکردند اکنون با برخورداری از بستر اینترنت و ایجاد سامانههای بانکی آنلاین و اینترنت بانک هر شخصی در هر ساعتی از شبانه روز با صرف کمترین هزینه و زمان میتواند اقداماتی مانند پرداخت قبوض، انتقال وجوه، مشاهده موجودی و مدیرت حسابها و خدمات چک و ... را انجام دهد. استعلام آنلاین بانکی برای بانک و مشتری مزایای بسیاری به همراه داشته است.اما تنها نقطه ضعف آن، عدم تجمیع اطلاعات بانکها است و مشتری باید با مراجعه به بانکها پس ازدریافت نام کاربری و رمز عبور با ورود به وبسایت اختصاص یافته به هر بانک استعلام جداگانهای انجام دهد و از میزان بدهی قراردادهای در جریان خود اطلاع یابد برای پاسخگویی به این نیاز سامانههای اعتبارسنجی یک گام فراتر نهادهاند و به تجمیع اطلاعات قراردادهای در جریان و خاتمه یافته مشتریان بانکها، لیزینگها، شرکتهای بیمه و سایر اعتباردهندگان پرداختند و به علاوه اطلاعات دیگری مانند وجود چک برگشتی و پرونده قوه قضاییه را به پایگاه داده خود افزودهاند و از آنجایی که فرآیند تصمیمگیری در معاملات بدون اطلاع از اعتبار طرفین معامله امکان پذیر نیست و تشخیص اعتبار افراد بر مبنای چهره و یا بخشی از فعالیتهای مالی انها عادلانه نیست سامانههای اعتبار سنجی امکان قضاوت عادلانه و به دور از هر گونه اشتباهات انسانی را فراهم آوردهاند و افراد با مراجعه به سامانههای اعتبار سنجی میتوانند پس از ورود کد ملی و شماره تلفن همراه و احزار هویت استعلام گزارش اعتباری انجام دهند.
گزارش اعتباری به اندازه کافی اطلاعات دقیق را در اختیار افراد میگذارد اما آنچه باعث میشود که اطلاعات با سرعت بیشتری در اختیار افراد قرار گیرد و افراد اطلاعات را سریعتر و به صورت خلاصهتردر یافت نمایند رتبه اعتباری است که دارای شاخصهای معین است. رتبه اعتباری و نمره اعتباری بر مبنای اطلاعات گزارش اعتباری تعیین میشوند اگر وامدهنده زمان کافی برای بررسی دقیق گزارش اعتباری نداشته باشد تنها با استعلام گزارش رتبه اعتباری و مشاهده رتبه اعتباری میتواند اطلاعات موردنظر خود را به آسانی کسب کند.
استعلام رتبه بندی اعتباری
رتبه بندی اعتباری ارزیابی کمی اعتبار یک وامگیرنده با توجه به بدهیها و تعهدات مالی است. رتبه اعتباری نشاندهنده ریسک احتمالی معاملات با اشخاص است. برای مثال فردی که دارای چک برگشتی، پرونده قوه قضاییه و اقساط سر رسید شده پرداخت نشده در قراردادهای در جریان خود است از نظر وامگیرنده ریسک اعتباری بالایی دارد و معاملات با این افراد توصیه نمیشود. اما همین شخص نیز میتواند پس از استعلام رتبهبندی اعتباری و مشاهده نقاط ضعف گزارش اعتباری خود اقدامات لازم را جهت بهبود رتبه اعتباری انجام دهد و در استعلامات آتی به عنوان شخص خوش حساب شناخته شود. بنابراین بسیار ضروری است که استعلام رتبهبندی اعتباری را به موقع و پیش از انجام معاملات مهم مانند اتخاذ وام مسکن یا خودرو، دریافت کارت اعتباری و حتی مصاحبه استخدامی انجام دهیم. مهمترین عامل در تعینن رتبه اعتباری، تاریخچه اعتباری است که روند رفتار مالی مشتری را به وضوح نشان میدهد.
وام در اصل نوعی بدهی است و رتبه بندی اعتباری توان مالی و تمایل و احتمال بازپرداخت وام را در محدوده توافق قرارداد تعیین میکند. رتبهبندی اعتباری مناسب بیانگر احتمال بالای بازپرداخت وام بدون وجود هیچ مشکلی است اما رتبه بندی اعتباری ضعیف پیامآور آن است که وامگیرنده در گذشته سابقه معوق شدن وام داشته است و احتمال آنکه الگوی رفتاری مالی پیشین خود را در آینده تکرار کند بسیار بالاست.